-->

ΤΜΗΜΑ ΙΑΤΡΙΚΗΣ

ΒΙΟΧΗΜΕΙΑ (ΙΙ) ΓΟΝΙΔΙΑΚΗΣ ΕΚΦΡΑΣΗΣ, ΟΡΓΑΝΩΝ ΚΑΙ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΩΝ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ



Κωδικός Μαθήματος: ΒΕ0702

Υπεύθυνος Καθηγητής: Λιάκος Παναγιώτης, Καθηγητής

Άλλοι Διδάσκοντες: Γεωργάτσου Ε., Σίμος Γ., Μυλωνής Η., Χαχάμη Γ. Ε.ΔΙ.Π.: Βενιέρης Ε.,

ECTS: 7.00

Τύπος|Είδος Μαθήματος: ΥΠ | ΥΠΟΒΆΘΡΟΥ

Εξάμηνο Διδασκαλίας: 3o Εξάμηνο

Ώρες την Εβδομάδα: 7 Ώρες

Συνολικός χρόνος (Ώρες Διδασκαλίας + Φόρτος Εργασίας Φοιτητή) 179 Ώρες

Προαπαιτούμενα: ΟΧΙ

Γλώσσα Διδασκαλίας: Ελληνική

Διαθέσιμο για Erasmus: ΝΑΙ

Διαλέξεις Εξαμήνου: Λεπτομέρειες/Διαλέξεις

Τρόπος Διδασκαλία: Πρόσωπο με πρόσωπο και πιο αναλυτικά: Η διδασκαλία του μαθήματος της «Βιοχημεία (ΙΙ) Γονιδιακής Έκφρασης, Οργάνων και Λειτουργιών του ανθρώπου» αποτελείται από διαλέξεις, φροντιστήρια και εργαστηριακές ασκήσεις. Οι διαλέξεις αναπτύσσουν την ύλη που περιγράφεται παραπάνω ενώ οι παρουσίες στα φροντιστήρια και τις ασκήσεις είναι υποχρεωτικές. Τα φροντιστήρια ανακεφαλαιώνουν την ύλη και με την χρήση ερωτήσεων και παραδειγμάτων κλινικών περιστατικών (εκμάθηση βασισμένη σε προβλήματα) αναδεικνύουν την εφαρμογή των βιοχημικών γνώσεων στην διάγνωση και αντιμετώπιση σοβαρών ασθενειών. Για κάθε φροντιστήριο, συνιστάται στους φοιτητές να έχουν μελετήσει τη διδαχθείσα ύλη έτσι ώστε να μπορούν να τη συζητήσουν με τους διδάσκοντες. Οι εργαστηριακές ασκήσεις ( σε 4 ομάδες φοιτητών, 3 διδάσκοντες ανά ομάδα 25-30 φοιτητών) αποτελούν την πρακτική άσκηση των φοιτητών, είναι απαραίτητο συμπλήρωμα των διαλέξεων και έχουν στόχο να τους εξοικειώσουν με την χρήση τεχνικών, την λειτουργία οργάνων και την διεξαγωγή δοκιμασιών που χρησιμοποιούνται συχνά στην Κλινική Βιοχημεία, καθώς και να βοηθήσουν στη κατανόηση εννοιών που δεν γίνονται εύκολα αντιληπτές θεωρητικά (εκμάθηση βασισμένη στην πρακτική εμπειρία). Η συμπλήρωση και παράδοση προς έλεγχο του φυλλαδίου των εργαστηριακών ασκήσεων συνυπολογίζεται θετικά στην αξιολόγηση της επίδοσης των φοιτητών. Χρησιμοποιούνται Τεχνολογίες Πληροφορικής και Επικοινωνιών για την προετοιμασία του υλικού των διαλέξεων και την διαδικτυακή πληροφόρηση και παροχή μαθησιακών βοηθημάτων στους φοιτητές. Πιο αναλυτικά: • Χρησιμοποιείται κοινό λογισμικό (π.χ. powerpoint) για την προετοιμασία του υλικού των διαλέξεων και την προβολή διαφανειών και βίντεο. • Ο οδηγός μελέτης (αναλυτική ύλη & επιπλέον βιβλιογραφία), η θεωρία, τα πρωτόκολλα των εργαστηριακών ασκήσεων και οι διαφάνειες των παραδόσεων μετά από κάθε μάθημα καθώς και βίντεο και επιστημονικά άρθρα σχετικά με τη διδασκόμενη ύλη γίνονται ηλεκτρονικά και διαδικτυακά διαθέσιμα στους φοιτητές μέσω του e-class. • Ανακοινώσεις, πληροφορίες και επικοινωνία για το μάθημα διατίθενται διαδικτυακά μέσω e-class. Η επικοινωνία γίνεται και μέσω e-mail. • Κοινό λογισμικό (π.χ. excel) χρησιμοποιείται για την στατιστική επεξεργασία της αξιολόγησης των φοιτητών. • Επιπλέον γενικές πληροφορίες για τους διδάσκοντες και τα ερευνητικά τους ενδιαφέροντα και τη λειτουργία του Εργαστηρίου Βιοχημείας είναι διαθέσιμες διαδικτυακά στην ιστοσελίδα του Εργαστηρίου http://www.med.uth.gr/biochemistry/index.html

Μέθοδος Αξιολόγησης: Η γλώσσα αξιολόγησης των φοιτητών είναι η Ελληνική. Η αξιολόγηση της απόδοσης των φοιτητών στο μάθημα γίνεται: Α. Στις εργαστηριακές ασκήσεις: Εργαστηριακή Εργασία, Αναφορά, Γραπτές Εξετάσεις με ερωτήσεις σύντομης απάντησης και επίλυσης προβλημάτων. Η συμμετοχή των φοιτητών στις ασκήσεις καθώς και η γραπτή αναφορά των αποτελεσμάτων των ασκήσεων, η οποία γίνεται από τους φοιτητές στην διάρκεια των εργαστηρίων, είναι υποχρεωτική. Η αναφορά περιλαμβάνει τις μετρήσεις (παρουσιασμένες σε πίνακες και σχεδιαγράμματα), και τα συμπεράσματα (π.χ. αν βγήκαν τα αναμενόμενα αποτελέσματα, αν όχι γιατί όχι, πηγές πιθανών λαθών στα πειράματα) όπως ζητά κάθε άσκηση. Στο τέλος κάθε άσκησης, η γραπτή αναφορά ελέγχεται από τους διδάσκοντες και υπογράφεται, εφόσον έχει συμπληρωθεί σωστά. Σε περίπτωση που χρειάζεται να γίνουν ιδιαίτερα απαιτητικοί υπολογισμοί ή διαγράμματα, είναι δυνατόν η αναφορά να συμπληρωθεί μετά το τέλος του εργαστηρίου και να επιδοθεί στους διδάσκοντες σε επόμενη προκαθορισμένη ημερομηνία. Η επιτυχής συμμετοχή στην άσκηση πιστοποιείται από την υπογραφή του διδάσκοντος στη γραπτή αναφορά των αποτελεσμάτων. Στο τέλος του εξαμήνου οι φοιτητές εξετάζονται γραπτά στο περιεχόμενο των Εργαστηρίων. Στις εξετάσεις του Εργαστηρίου εξεταστέα ύλη είναι η θεωρία, η μεθοδολογία και οι τρόποι επεξεργασίας αποτελεσμάτων που περιλαμβάνονται στο Οδηγό των Εργαστηριακών Ασκήσεων ή αναπτύσσονται από τους διδάσκοντες κατά την διάρκεια των εργαστηρίων. Δικαίωμα συμμετοχής στις εξετάσεις του Εργαστηρίου έχουν μόνον όσοι συμμετείχαν με επιτυχία στις εργαστηριακές ασκήσεις. Η επιτυχία στις εξετάσεις του εργαστηρίου είναι απαραίτητη προϋπόθεση για συμμετοχή στις εξετάσεις του μαθήματος. Β. Στα φροντιστήρια: πρόσωπο με πρόσωπο συζήτηση φοιτητών και διδασκόντων, εμβάθυνση με περιστατικά και ερωτήσεις. Σε κάθε φροντιστήριο οι φοιτητές προετοιμάζονται στην ύλη των κεφαλαίων που θα συζητηθεί αλλά και στις απαντήσεις των ερωτήσεων που έχουν αναρτηθεί στο e-class. Ακόμη σε κάθε φροντιστήριο θα παρουσιαστούν κλινικά περιστατικά και θα συζητήσουν τυχών απορίες με τους διδάσκοντες σχετικά με τη διδαχθείσα ύλη . Η συμμετοχή των φοιτητών στα φροντιστήρια συνυπολογίζεται θετικά στην αξιολόγηση της επίδοσης τους. Γ. Στη θεωρία-ύλη διαλέξεων: Γραπτές Εξετάσεις με ερωτήσεις πολλαπλής επιλογής και κρίσεως-σύντομης απάντησης. Οι εξετάσεις του μαθήματος είναι γραπτές, διάρκειας 2 ωρών, και αποτελούνται από θέματα πολλαπλής επιλογής (παραδείγματα είναι διαθέσιμα ηλεκτρονικά στο e-class και στα φροντιστήρια του μαθήματος) και ερωτήσεις κρίσεως ή σύντομης απάντησης που αφορούν τη διδακτέα ύλη. Εξεταστέα ύλη αποτελεί η ύλη των διαλέξεων και των φροντιστηρίων όπως περιγράφεται ανωτέρω. Δικαίωμα συμμετοχής στις εξετάσεις του μαθήματος έχουν μόνον όσοι φοιτητές πέρασαν τις εξετάσεις του Εργαστηρίου. Τελικός βαθμός Ο τελικός βαθμός του μαθήματος υπολογίζεται κατά 80% από τον βαθμό των γραπτών εξετάσεων του μαθήματος και κατά 20% από τον βαθμό των γραπτών εξετάσεων του Εργαστηρίου. Όλα τα παραπάνω είναι προσβάσιμα από τους φοιτητές καθώς περιέχονται στον Οδηγό του μαθήματος που διανέμεται εκτυπωμένος σε όλους τους φοιτητές και βρίσκεται αναρτημένος ηλεκτρονικά στο e-class του μαθήματος.

Αντικειμενικοί Στόχοι/Επιδιωκόμενα Αποτελέσματα: Η ύλη του μαθήματος χωρίζεται σε 3 ενότητες α) μηχανισμοί ροής της γενετικής πληροφορίας β) διακυτταρική επικοινωνία και γ) βιοχημεία συστημάτων. Το μάθημα στοχεύει στην ολοκλήρωση του μεταβολισμού και στην κατανόηση της ρύθμισης των βιοχημικών λειτουργιών του ανθρώπινου οργανισμού σε μοριακό, κυτταρικό και συστημικό επίπεδο. Αναλύονται οι μηχανισμοί της διατήρησης, της μεταβίβασης και της έκφρασης της γενετικής πληροφορίας, ο μηχανισμός δράσης των ορμονών και ο ρόλος του στην ομοιοστασία του οργανισμού, οι βιοχημικές ιδιαιτερότητες διαφόρων ιστών και συστημάτων, καθώς και βιοχημικά θέματα ειδικής σημασίας όπως η διατροφή στην υγεία και στην παθογένεια του ανθρώπου, ο μεταβολισμός των μυών στην άσκηση.
Το μάθημα αποτελεί τον κύριο σύνδεσμο των θεωρητικών γνώσεων του μεταβολισμού, της λειτουργίας και επικοινωνίας των ανθρώπινων οργάνων και προετοιμάζει τους φοιτητές ώστε να έχουν τις απαραίτητες γνώσεις για τα μαθήματα των μεγαλύτερων εξαμήνων και πιο ειδικά στα μαθήματα: Κλινική Βιοχημεία, Παθολογική Φυσιολογία, Ενδοκρινολογία, Ιατρική Γενετική, Παθολογία, Μαιευτική και Παιδιατρική.
Τέλος, το μάθημα στοχεύει επιπλέον στο να κατανοήσουν οι φοιτητές τη σημασία της ορθής αξιολόγησης των βιοχημικών αναλύσεων και να αποκτήσουν τις απαιτούμενες γνώσεις που θα τους επιτρέψουν να ανταποκριθούν τόσο για ειδικότητες Εργαστηριακής Ιατρικής όσο και για κλινικές ειδικότητες της Ιατρικής.

Με την επιτυχή ολοκλήρωση του μαθήματος ο φοιτητής / τρια θα είναι σε θέση να:

• Έχει κατανοήσει τη ρύθμιση των βιοχημικών λειτουργιών του ανθρώπινου οργανισμού σε μοριακό, κυτταρικό και συστημικό επίπεδο.
• Έχει γνώση των μηχανισμών της διατήρησης, της μεταβίβασης και της έκφρασης της γενετικής πληροφορίας,
• Αντιλαμβάνεται τον μηχανισμό δράσης των ορμονών και τον ρόλο τους στην ομοιοστασία του οργανισμού καθώς και τη βιοχημική ιδιαιτερότητα διαφόρων ιστών και συστημάτων όπως ήπαρ, αισθητήρια όργανα, πρωτεΐνες αίματος, αιμόσταση και λιπώδης ιστός.
• Έχει τις απαραίτητες γνώσεις ώστε να αντιλαμβάνεται και να κρίνει την επίδραση της διατροφής στην υγεία και σε ειδικές καταστάσεις.
• Έχει τις απαραίτητες γνώσεις για τη συμμετοχή του μεταβολισμού των μυών (άσκηση) στην υγεία και παθογένεια του ανθρώπου όπως κάματος, διαβήτης, γήρανση.
• Έχει τις βασικές γνώσεις ώστε να διακρίνει την εργαστηριακή παθολογική εικόνα από την φυσιολογική συμβάλλοντας στη διάγνωση βασικών μεταβολικών ασθενειών.
• Μπορεί να συνεργαστεί με τους συμφοιτητές του στα πλαίσια εργαστηριακού περιβάλλοντος για την εκτέλεση βασικών βιοχημικών αναλύσεων και την επεξεργασία των αποτελεσμάτων τους.

Γενικές Ικανότητες

• Αναζήτηση, ανάλυση και σύνθεση δεδομένων και πληροφοριών, με τη χρήση και των
απαραίτητων τεχνολογιών
• Προσαρμογή σε νέες καταστάσεις
• Λήψη αποφάσεων
• Αυτόνομη εργασία
• Ομαδική εργασία
• Εργασία σε διεπιστημονικό περιβάλλον
• Άσκηση κριτικής και αυτοκριτικής
• Προαγωγή της ελεύθερης, δημιουργικής και επαγωγικής σκέψης

URL Μαθήματος : http://eclass.uth.gr/courses/MED _U_134/

Περιγραφή Μαθήματος:

Συνιστώμενη βιβλιογραφία: Α. ΘΕΩΡΙΑΣ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ
Προτεινόμενα συγγράμματα που διανέμονται δωρεάν:
1. Baynes J. W. & M. H. Dominiczak: Ιατρική Βιοχημεία (4η Έκδοση)
Επιστημονικές Εκδόσεις ΠΑΡΙΣΙΑΝΟΥ Α.Ε.
2. M. A. Lieberman & A. Marks: Βασική Ιατρική Βιοχημεία του Marks: Μια κλινική
προσέγγιση (4η Έκδοση)
Επιστημονικές Εκδόσεις ΠΑΡΙΣΙΑΝΟΥ Α.Ε.

Άλλα συγγράμματα στα Ελληνικά που είναι διαθέσιμα στη Βιβλιοθήκη:
Berg, Tymoczko & Stryer: ΒΙΟΧΗΜΕΙΑ Βασικές Αρχές, Εκδόσεις Πασχαλίδη
( έχει διανεμηθεί στα πλαίσια της Βιοχημείας Ι)
Devlin Τ. Μ.: Βιοχημεία - Κλινικοί Συσχετισμοί Τόμος Ι & II
Ιατρικές Εκδόσεις Π.Χ. Πασχαλίδης
Karslon, Doenecke, Koolman & Fuchs: Karlsons Βιοχημεία & Παθοβιοχημεία,
(15η Έκδοση) Εκδόσεις ΛΙΤΣΑΣ
Koolman J. & K.-H. Roehm: Εγχειρίδιο Βιοχημείας
Ιατρικές Εκδόσεις Π.Χ. Πασχαλίδης
Lewin Β: Genes VIII
Ακαδημαϊκές Εκδόσεις
Loeffler G.: Βασικές Αρχές Βιοχημείας με στοιχεία παθοβιοχημείας
Ιατρικές Εκδόσεις Π.Χ. Πασχαλίδης
Nelson D. L. & M. M. Cox : Lehninger, Βασικές Αρχές Βιοχημείας, Τόμος 1, 2 & 3
Ιατρικές Εκδόσεις Π.Χ. Πασχαλίδης
Marshall W.J. & S.K. Bangert: Κλινική Χημεία
Ιατρικές Εκδόσεις Π.Χ. Πασχαλίδης
Γεωργάτσου Ι. Γ.: Εισαγωγή στη Βιοχημεία (5η Έκδοση)
Εκδόσεις Γιαχούδη
Γεωργάτσος: Ο έλεγχος του μεταβολισμού στο μοριακό επίπεδο
Εκδόσεις Γιαχούδη - Γιαπούλη
Τρακατέλλης: Βιοχημεία, Τόμος Α, μέρος 2 (3β) και τόμος Β, μέρος 1
Εκδόσεις Κυριακίδη

Άλλα συγγράμματα στα Αγγλικά
Lodish et al: Molecular Cell Biology, last edition
Εκδόσεις Freeman
Alberts et al: The Molecular Biology of the Cell, last edition
Εκδόσεις Garland Science
Voet, Voet & Pratt: Fundamentals of Biochemistry. Life at the molecular level, last edition Εκδόσεις Wiley
Garrett & Grisham: Biochemistry, last edition, ISE
Εκδόσεις Thomson.Brooks/Cole
Εlliott & Elliott: Biochemistry and Molecular Biology, last edition
Oxford University Press
Thomas, Christodoulou & Gillham: Wills’ Biochemical Basis of Medicine
Εκδόσεις Butterworth-Heinemann
Lewin Β: Genes VIII, IE
Εκδόσεις Pearson-Prentice Hall
Reed: Essential physiological Biochemistry. An organ based approach
Εκδόσεις Wiley-Blackell 2009
Newsholme and Leech: Functional Biochemistry in Health and Disease
Εκδόσεις Wiley-Blackell 2009

Β. ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΩΝ
Alberts, Bray, Hopkins, Hohnson, Lewis, Raff, Roberts, Walter: Βασικές Αρχές Κυτταρικής Βιολογίας , Ιατρικές Εκδόσεις Π.Χ. Πασχαλίδης
Alexander R. R. & J. M. Griffiths: Basic Biochemical Methods
Εκδόσεις Wiley-Liss
Anderson S. C. & S. Cockayne: Clinical Chemistry - Concepts and Applications
Εκδόσεις W. Saunders Co
Clark J. M., Jr & R. L. Switzer: Πειραματική Βιοχημεία
Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης
Dryer R. L. & F. G. Lata: Experimental Biochemistry
Εκδόσεις Oxford University Press
Holme D. J. & H. Peck: Analytical Biochemistry
Εκδόσεις Longman Scientific & Technical
Lewin Β: Genes VIII
Ακαδημαϊκές Εκδόσεις
Plummer D. Τ.: Practical Biochemistry - An Introduction
Εκδόσεις McGraw-Hill
Tietz N. W. (editor): Textbook of Clinical Chemistry
Εκδόσεις W. B. Saunders Co
Wilson U. & K. H. Goulding: Principles and Techniques of Practical Biochemistry
Εκδόσεις Edward Arnold
Γεωργάτσου Ι. Γ.: Αρχές Κλινικής Χημείας
Εκδόσεις Megatype

Συναφή επιστημονικά περιοδικά:
Annual Review of Biochemistry
Archives of Biochemistry and Biophysics
Biochemical and Biophysical Research Communications
Biochemical Journal
Biochemistry
Biochemistry and Cell Biology
Biochimica et Biophysica Acta
Biochimie
Biological Chemistry
Cellular Physiology and Biochemistry
Cellular Signalling
Cellular and Molecular Life Sciences
Clinical Biochemistry
Critical Reviews in Biochemistry and Molecular Biology
EMBO Journal
FEBS Letters
Free Radical Biology and Medicine
Free Radical Research
The International Journal of Biochemistry & Cell Biology
Journal of Biochemistry
Journal of Biological Chemistry
Journal of Cell Science
Journal of Cellular Biochemistry
Journal of Lipid Research
Journal of Medical Biochemistry
Journal of Molecular Biology
Journal of Molecular Medicine
Methods in Enzymology
Molecular and Cellular Biology
Molecular Cell
Nucleic Acids Research
Protein Science
RNA
The FEBS Journal
Trends in Biochemical Sciences