Δεξιότητες – απόκτηση εμπειρίας
- Η απάντηση εμπειρίας επιτυγχάνεται με άσκηση (φροντιστηριακό μάθημα) των φοιτητών σε μικρές ομάδες υπό την καθοδήγηση εκπαιδευτού. Γίνεται προσπάθεια οι ομάδες να έχουν το μικρότερο δυνατό αριθμό φοιτητών και εν πάσει περιπτώσει να μην υπερβαίνουν τον αριθμό έξι (6). Η άσκηση γίνεται σε θαλάμους και σε προεπιλεγμένους από τον εκπαιδευτή ασθενείς σε όλο το φάσμα της Εσωτερικής Παθολογίας στην Παθολογική Κλινική του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας.
- Στην άσκηση αυτή ο φοιτητής έρχεται σε άμεση επαφή με πραγματικά περιστατικά και αποκτά εμπειρία στα ακόλουθα:
– Επεκτείνει και βελτιώνει την ικανότητά του να λαμβάνει ιστορικό, να διακρίνει τα σημαντικά στοιχεία και να τα αξιολογεί.
– Βελτιώνει τις ικανότητές του στην αντικειμενική εξέταση και του δίδεται η ευκαιρία να εξοικειωθεί με ποικιλία αντικειμενικών ευρημάτων καθώς και στην αξιολόγησή τους.
– Μαθαίνει να αναγνωρίζει και να κωδικοποιεί τα προβλήματα του ασθενούς, όπως προκύπτουν από το ιστορικό και την αντικειμενική εξέταση και να τα εμπλουτίζει με βάση τις βασικές αιματολογικές, βιοχημικές και ακτινολογικές εξετάσεις.
– Μαθαίνει την τεχνική της διαφορικής διαγνώσεως. Κωδικοποιεί τα διαγνωστικά ενδεχόμενα με βάση το ιστορικό, την αντικειμενική εξέταση και τις βασικές εξετάσεις, εξοικειώνεται με την κατάστρωση σχεδίου διαφορικής διαγνώσεως που περιλαμβάνει τις απαραίτητες μικροβιολογικές, αιματολογικές, βιοχημικές, απεικονιστικές και παρακλινικές εξετάσεις, τις οποίες μαθαίνει να αξιολογεί.
– Αποκτά εμπειρία ώστε με την αξιολόγηση του συνόλου των ευρημάτων να μπορεί να θέτει την τελική διάγνωση του ασθενούς και να σχεδιάζει τη θεραπευτική προσπέλαση.
- Από τεχνικής πλευράς το μάθημα αυτό ακολουθεί την ακόλουθη γενική πορεία, η οποία βεβαίως προσαρμόζεται ανάλογα με τις ιδιαιτερότητες του κάθε ασθενούς.
– Οι φοιτητές (συνήθως ανά δύο) λαμβάνουν ένα πλήρες ιστορικό του ασθενούς και εκτελούν μια πλήρη αντικειμενική εξέταση. Με τη βοήθεια του εκπαιδευτού γίνεται κριτική αξιολόγηση των στοιχείων του ιστορικού καθώς και των ευρημάτων της αντικειμενικής εξέτασης. Με τον τρόπο αυτό οι φοιτητές αποκτούν άμεση εμπειρία των κυριότερων συμπτωμάτων όπως τα περιγράφει ο ασθενής και τα αξιολογούν λαμβάνοντας υπόψη τον τρόπο εμφανίσεως, τη διάρκεια, την ένταση, την ποιότητα και άλλες παραμέτρους. Επίσης αποκτούν εμπειρία στην αντικειμενική εξέταση. Συγκεκριμένα ασκούνται σε μία γνωστή από την Προπαιδευτική Παθολογία σειρά που γίνεται η εξέταση, στη διαπίστωση των διαφόρων ευρημάτων καθώς και στην αξιολόγησή τους.
– Με βάση το ιστορικό, τα ευρήματα της αντικειμενικής εξέτασης και τη βοήθεια του εκπαιδευτή οι φοιτητές κωδικοποιούν τα κύρια προβλήματα του ασθενούς και τα κύρια διαγνωστικά ενδεχόμενα.
– Ακολούθως γίνεται αξιολόγηση των ευρημάτων των απλών εργαστηριακών εξετάσεων (γενική αίματος, Τ.Κ.Ε., γενική ούρων, βιοχημικές εξετάσεις ρουτίνας) σε συνάρτηση με το ιστορικό και τα αντικειμενικά ευρήματα και όπου είναι δυνατόν περιορίζεται το εύρος της διαφορικής διάγνωσης.
– Στη συνέχεια με βάση τα διαγνωστικά ενδεχόμενα συζητούνται οι ιδιαίτερες μικροβιολογικές, αιματολογικές, βιοχημικές, απεικονιστικές και παρακλινικές εξετάσεις που απαιτούνται για τη διερεύνηση του ασθενούς.
– Εφόσον τα αποτελέσματα της διερεύνησης αυτής είναι διαθέσιμα αξιολογούνται με τη βοήθεια του εκπαιδευτή και οι φοιτητές οδηγούνται στη διάγνωση της νόσου για την οποία εισήλθε στο νοσοκομείο ο ασθενής.
– Τέλος ανάλογα με την περίπτωση και εφόσον υπάρχει οριστική διάγνωση συζητούνται τα θεραπευτικά ενδεχόμενα.
- Η όλη διαδικασία της αξιολογήσεως των ποικίλων ευρημάτων και της διαφορικής διαγνώσεως στηρίζεται στην τεκμηριωμένη ιατρική προσέγγιση ( evidence based medicine).
- Η επιλογή των περιστατικών από τον εκπαιδευτή γίνεται με δύο κριτήρια: (α) το πρόγραμμα διαλέξεων και (β) την νοσηλεία ασθενών με διδακτικό ενδιαφέρον ανεξαρτήτως του προγράμματος των διαλέξεων. Βεβαίως η διεξοδικότητα και η εμβάθυνση στα περιστατικά αυξάνεται με το χρόνο. Τα περιστατικά που επιλέγονται πρέπει να είναι συνήθη νοσήματα και καταστάσεις μεγάλου κλινικού ενδιαφέροντος. Κατωτέρω παρατίθεται πίνακας νοσημάτων ή συνδρόμων/συμπτωμάτων στα οποία πρέπει να αποκτήσει εμπειρία ο φοιτητής με στόχο να έρθει σε επαφή με μία τουλάχιστον περίπτωση ασθενούς με τα νοσήματα αυτά κατά τη διάρκεια του ακαδημαϊκού έτους.
ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΤΟΥ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ
Το μάθημα της Παθολογίας Ι διδάσκεται 7ο εξάμηνο σύμφωνα με τον Οδηγό Σπουδών του Ιατρικού Τμήματος, περιλαμβάνει δε οκτώ (8) ώρες διδασκαλίας εβδομαδιαίως, κάθε Τρίτη και Πέμπτη 11.00-15.00. Η διδασκαλία περιλαμβάνει τέσσερις (4) ώρες διαλέξεων ανά εβδομάδα και τέσσερις (4) ώρες φροντιστηριακού μαθήματος παρά την κλίνη του ασθενούς (δύο ώρες το καθένα κάθε Τρίτη και Πέμπτη). Σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία οι διαλέξεις αποτελούν ακαδημαϊκή δραστηριότητα στην οποία η παρουσία των φοιτητών δεν ελέγχεται. Πρέπει όμως να τονιστεί με έμφαση ότι η παρακολούθηση των διαλέξεων είναι ουσιαστική για την κατανόηση του μαθήματος. Το φροντιστηριακό μάθημα είναι υποχρεωτικό.
ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΩΝ ΦΟΙΤΗΤΩΝ
Οι φοιτητές αξιολογούνται στο φροντιστηριακό μάθημα από τον εκπαιδευτή δύο φορές κάθε εξάμηνο, μία φορά στο μέσο του εξαμήνου και μία φορά κατά την ολοκλήρωση του εξαμήνου. Η βαθμολογία διαβαθμίζεται ως εξής: ανεπαρκώς, μέτρια, καλώς και πολύ καλώς. Το μάθημα εξετάζεται επίσης κατά τις εξεταστικές περιόδους σύμφωνα με τον Κανονισμό Σπουδών. Η εξέταση γίνεται γραπτά με το σύστημα των βραχειών ερωτήσεων είτε με το σύστημα πολλαπλής επιλογής. Για τη βαθμολογία του εξαμήνου λαμβάνεται υπόψη κατά τα ⅔ το αποτέλεσμα της γραπτής εξέτασης και κατά το ⅓ οι επιδόσεις του φοιτητή στο φροντιστηριακό μάθημα.
Πίνακας
Νοσήματα, ή σύνδρομα στα οποία πρέπει να αποκτήσει εμπειρία ο φοιτητής
- Παρατεινόμενο εμπύρετο
- Λοιμώδη νοσήματα (π.χ. μελιταίος πυρετός, λοιμώδης ενδοκαρδίτιδα, λεπτοσπείρωση, μηνιγγίτιδα, λεϊσμανίαση, βαριά σήψη από κοινά μικρόβια κλπ)
- Βρογχικό άσθμα
- Χρόνια Αποφρακτική Πνευμονοπάθεια
- Πνευμονία
- Πλευρίτιδα ή πλευριτική συλλογή
- Καρδιακή ανεπάρκεια
- Περικαρδίτιδα
- Αιμορραγία ανωτέρου κατωτέρου πεπτικού
- Ιδιοπαθείς φλεγμονώδεις νόσοι του εντέρου
- Ίκτερος
- Ηπατίτιδες
- Κίρρωση ήπατος
- Ασκιτική συλλογή
- Οξεία χολοκυστίτιδα ή χολαγγειΐτιδα
- Οξεία παγκρεατίτιδα